Sarılık belirtileri nelerdir, yeni doğan çocuk ve yetişkinler için nasıl anlaşılır?

Sarılık cildin veya göz akının sarı renkte gözüktüğü bir tıbbi durumdur. Sarılık aslında bir hastalık değildir. Sarılır başka birçok hastalığın sonucu olabilir. Ayrıca sarılığın bebeklerde görülebildiği gibi yetişkinlerde de görülebilir.

Sarılık nedir?

Hemoglobin kana kırmızı rengini veren ve oksijen taşıma görevini yerine getiren yapılardır. Kırmızı kan hücrelerinin ana yapısını oluşturan yapı hemoglobindir. Alyuvarlar insan vücudunda 120 gün yaşar. Daha sonra alyuvarlar kanda yıkılıp yenilenir. Kırmızı kan hücrelerinde bulunan hemoglobinler yıkılınca bilirubine dönüştürülür. Bilirubin ise sarı renktedir. Karaciğer ise bilirubini vücuttan uzaklaştırmada görevlidir.

Fakat herhangi bir nedenden dolayı bilirubin vücuttan uzaklaştırılamaz ise kan dolaşımına katılı ve cildin, mukozaların ve göz akının sarı renge bürünmesine sebep olur. Böyle durumlarda sarılık rahatsızlıkları oluşur.

Bebeklerde sarılık

Bebeklerde oluşan sarılık yeni doğan sarılığıdır. Yeni doğan sarılığı genellikle çoğu bebekte görülebilir. Prematüre bebeklerin çoğunda sarılık oluşabilir.

Bebeklerdeki sarılığın birçok nedeni vardır. Bu nedenlerden en çok rastlanılan fizyolojik sarılıktır. Yeni doğan bebeklerdeki karaciğer bilirubin yıkma işlemini plasentadan yeni aldığı için gelişmekte olan karaciğer ilk zamanlar bilirubini uzaklaştırma görevini yerine getiremez. Fakat zamanla karaciğer bilirubini uzaklaştırma görevini gerçekleştirebilir. Bu arada bebeklerde de sarılık görülebilir. Karaciğerin gelişmesiyle bilirubin uzaklaştırılır ve bebeklerde görülen sarılıkta kendiliğinden kaybolur.

Bebeklerde sarılık belirtileri nelerdir?

Yeni doğan bebeklerde sarılık belirtilerinden biri uyku halidir. Bebeklerin uzun süre uyuması, dışkılarındaki ve idrarlarındaki renkte değişme gibi semptomlarla kendini gösterebilir. Yeni doğan bebeklerde sarılık ilk olarak kafada başlar. Daha sonra da vücuda yayılır.

En sonda el ve ayaklar sarı rengi alır. Bunun dışında bebeklerde geç görülen bir sarılık mevcut ise bu genellikle anne sütü sarılığı olmaktadır. Bu tür sarılıklar 3 aya kadar sürebilir. Kandaki bilirubin seviyesi çok tehlikeli seviyeye gelmediği sürece de anne sütü kesilmez. Fakat bilirubin yüksekliği tedavi edilmelidir. Tedavi edilmediği zaman beyinde kalıcı hasarlara sebebiyet verebilir.

Yetişkinlerde görülen sarılık hastalığı nedir?

Sarılık genel olarak farklı sebeplerle ortaya çıkar. Fakat insanlar arasında Hepatit B hastalığına da sarılık denmektedir. Hepatit B virüsü kan ya da cinsel yolla bulaşan bir virüstür. İnsan vücudunda karaciğer organına zarar veren ve tedavi edilmediği taktirde karaciğer kanseri gibi hastalıklara yol açan bir hastalıktır. Bazı kişilerde ise hiçbir belirti vermeden senelerce taşınabilir. Taşıyıcı kişiler ise fark etmeden başkalarına bu hastalığı bulaştırabilir.

Yeni doğan çocuk ve yetişkinler için nasıl anlaşılır?

- Ciltte ve göz içinde sarılık

- Kaşıntı

- Halsizlik ve yorgunluk hali

- İdrarda kotu renk oluşumu

- Dışkının açık renkte olması

- Karın ağrıları

- Kilo kaybı

- Ateş çıkması

Sarılık teşhisi nasıl konulur?

Kanda veya idrarda bilirubin ölçümü ile sarılık teşhisi konulabilir. Bilirubin seviyeleri desilitre başına miligram şeklinde ölçülür. Yetişkin ve büyük çocuklardaki miligram ile yeni doğan bebeklerdeki miligram farklıdır. Yetişkin ve büyük çocuklarda kandaki bilirubin seviyesi 0,3 ile 0,6 mg/dl aralığında olması gerekmektedir. 37. haftadan sonra doğan bebeklerde ise 13 mg/dl seviyesinden daha az seviyelerde bilirubine sahip olmaktadır. Verilen bu değerlerden daha fazla olan hastalarda ise mutlaka daha fazla araştırma yapılabilmesi için gerekli bölümlere yönlendirilmelidir.

Sarılık türleri nelerdir?

Sarılık birçok farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Fakat bazı faktörlere dayanılarak 3 farklı kategoride sınıflandırılmıştır. Yapılan bu sınıflandırma vücuttaki hangi bölümün hatalı olarak çalıştığına ve bilirubinin kandan atılmasının nasıl etkilendiğine göre yapılmaktadır. Sarılık türleri nedenlerine göre; hepatoselüler, hemolitik ve tıkanma olarak sınıflandırılır.